HISTORIA SZKOŁY W ZARYSIE

Zapisanie wydarzeń 100lat istnienia szkoły w Kowali nie jest rzeczą prostą. Jako najstarsza placówka oświatowa w gminie Kowala o bogatych tradycjach i barwnej przeszłości  na trwałe wpisała się w historię miejscowości i gminy.  Dlatego też  wybór najważniejszych wydarzeń z jej 100letniego istnienia nie jest wcale łatwy. Z konieczności musi pomijać wiele codziennych zwyczajnych szkolnych zdarzeń, które być może dla uczniów i nauczycieli są bardziej  istotne niż te daty, które umieszczone  zostały  w niniejszym kalendarium. Historia  szkoły w nim przedstawiona dotyka więc tylko wydarzeń kluczowych , najistotniejszych dla jej rozwoju.

POCZĄTKI SZKOŁY ? okres międzywojenny

1916? prowadzenie jednoklasowej szkoły powszechnej w Kowali powierzono Piotrowi Wnukowi. Budynek szkolny zlokalizowano w starej karczmie na skrzyżowaniu dróg z Radomia do Kowali i Rożek.

1917 ? przejęcie szkolnictwa przez władze polskie

1919 ? przekształcenie szkoły w dwuklasówkę; kierownictwo obejmuje Jan Tarnasiewicz, który z nową nauczycielką -później żoną ? Marią Goworkówną, uczą w czterech oddziałach. Zajęcia prowadzone są w klasach łączonych.

1933 ? licząca pięć oddziałów szkoła zostaje przemianowana na trzyklasówkę; zatrudniono nową nauczycielkę Karolinę Medyńska;

1936 ? szkołę w Kowali przekształcono w czteroklasówkę; do pracy przyjęto kolejną nauczycielkę ? Leokadię Barańską.

1938? szkoła zajmuje cały budynek karczmy; ufundowany zostaje przez sklepik uczniowski sztandar szkoły

29 maja 1939? poświęcenie sztandaru szkoły w miejscowym kościele parafialnym

LATA OKUPACJI ? tajne nauczanie

10 września 1939 ? wojska niemieckie wkraczają do Kowali; z kancelarii szkoły żołnierze zabierają sztandar szkoły .

grudzień 1939 ? Niemcy pozwalają na działanie szkół powszechnych bez geografii Polski, historii i literatury ojczystej; na stanowisku kierownika szkoły pozostaje Jan Tarnasiewicz, ale jego żona traci pracę; likwidacja biblioteki szkolnej.

1 listopada 1939 ? z inicjatywy Marii Walewskiej właścicielki ziemskiej z Kowali w wsi ruszają, jako jedne z pierwszych w powiecie radomskim, tajne komplety. Młodzież początkowo spotyka się w domu Tarnasiewiczów, potem w dworze Walewskich. Nauczania podejmują się dzieci Tarnasiewiczów: Emilia i Zygmunt. Komplety podlegają Męskiemu Gimnazjum. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu.

1940 ? pierwszy tajny egzamin promocyjny, który odbył się w dworze Walewskich.

Dwór w Kowali i jego ostatni właściciele Maria i Aleksander Walewscy

1942-egzamin promocyjny w Kowali odbywa się po raz trzeci i ostatni

Tajne nauczanie w Kowali trwało do 15 stycznia 1945 roku, a wyzwolenie wsi miało miejsce 17 stycznia tegoż roku. Po wyzwoleniu uczniowie kompletów gimnazjalnych bez problemów zostali przyjęci do szkół w Radomiu.

SZKOŁA W KOWALI PO WOJNIE

1 września 1945 ? szkoła w Kowali staje się siedmioklasowa. Jej dawny kierownik Jan Tarnasiewicz nadal pełnił tę funkcję. Z walącej się starej karczmy szkołę przeniesiono do dworu, z którego po parcelacji majątku usunięto byłych właścicieli państwa Walewskich. Dwór, poważnie zniszczony, dzięki staraniom kierownika, został wyremontowany na początek rokuszkolnego. Naukę rozpoczęło około 250 uczniów.

1946? na Śląskuodnaleziony zostaje przez córkę Tarnasiewiczów ? Emilię Warchoł przedwojenny sztandar szkoły

1948 ? rozpoczyna się budowa nowego budynku szkolnego w centralnym punkcie wsi; w czasie choroby Jana Tarnasiewicza szkołą kieruje jego druga żona Helena. Długoletni kierownik szkoły Jan Tarnasiewicz odchodzi na emeryturę. Na jego miejsce powołany zostaje Ludwik Baryłko; kontynuuje on budowę nowej szkoły

30października1951r.- uroczyste otwarcie nowej szkoły

1960? nagle na zawał serca umiera kierownik szkoły Ludwik Baryłko,

Na krótko jego obowiązki pełni żona Feliksa Baryłko, a następnie funkcję tę obejmuje Ryszard Król.

1962 ? 1967- szkoła po reformie szkolnictwa staje się szkołą ośmioklasową

1969? powołany zostaje zastępca kierownika szkoły; zostaje nim Józef Kordys.

1970 ? 1977? szkole w Kowali podlega czteroklasowa filia w Rudzie Małej.

1974? po kolejnej reformie oświaty powstaje Zbiorcza Szkoła Gminna. Jej dyrektorem zostajeRyszard Król,jednocześnie Szkoła Podstawowa w Parznicach staje się filią szkoły w Kowali

1975- 1977?rozbudowa budynku szkoły.

1976? z pracy w szkole w Kowali odchodzi Ryszard Król, a jego stanowisko zostaje powierzone Józefowi Strojnemu, rozwiązana zostaje filię w Rudzie Małej

1978? nauczyciele, uczniowie i rodzice wybrali na patrona szkoły w Kowali Janusza Korczaka

1 czerwca 1979 ? uroczyste nadanie imienia szkole oraz wręczenie sztandaru ufundowanego przez Komitet Rodzicielski.

18 września 1981- po 42 latach tułaczki powrócił do szkoły sztandar ufundowany w 1939r. Sztandar został niezwykłym zbiegiem okoliczności odnaleziony i przekazany przez córkę wieloletniego kierownika szkoły J. Tarnasiewicza ? Emilię Warchoł .

28 marca 1983? na apelu szkolnym po raz pierwszy zaprezentowano hymn szkoły.

1984? likwidacja szkół zbiorczych. Na emeryturę odchodzi dyrektor J. Strojnego. Jego stanowisko obejmuje Mieczysław Cichowlas, a rok później jego zastępcą zostaje Łucja Byzdra. Rozwiązana zostaje filia w Parznicach,. / przekształcona w sześcioletnia szkołę podstawową/

OSTATNIE  DWUDZIESTOLECIE

1988r. ? uroczyste obchody 10-lecia nadania imienia szkole.

do 1999r. szkoła funkcjonuje jako ośmioklasowa szkoła podstawowa.

1 września 1999r?na mocy reformy szkolnictwa szkoła w Kowali została sześcioletnią szkołą podstawową

2001r.? obchody 85-lecia istnienia szkoły. Prezentacja historii i dorobku szkoły. Przybyło wielu znakomitych gości: władze gminy, nauczyciele emeryci, dyrektorzy innych szkół, sponsorzy i przyjaciele szkoły. Życzenia dalszych sukcesów przekazała Ewa Bartula ? dyrektor Delegatury Kuratorium Mazowieckiego w Radomiu

16 maja 2001r. ? zmarł dyrektor szkoły Mieczysław Cichowlas

1 września 2001r. ? stanowisko dyrektora szkoły obejmuje po konkursie Łucja Byzdra, wicedyrektorem zostaje Joanna Kutkowska

W latach 2001 ? 2003? dzięki staraniom władz samorządowych Gminy Kowala szkoła zostaje poddana gruntownemu remontowi wewnątrz budynku. Odnowione zostały wszystkie sale lekcyjne oraz utworzona pracownia komputerowa z 10 stanowiskami. Wymieniona wszystkie podłogi, stara instalację elektryczną oraz dach.

7.06.2004r ? uroczyste obchody 25 ? lecia nadania imienia Janusza Korczaka

2008r ? szkoła otrzymuje z programu ?Pracownie komputerowe dla szkół? nowoczesną 10-stanowiskowa pracownię komputerową

2.09.2010r ? uroczyste otwarcie hali sportowej

1.09.2012r ? szkoła zmienia swój wygląd zewnętrzny dzięki kolejnej inwestycji władz samorządowych ? termomodernizacji budynku