Etapy rozwoju mowy
Etapy rozwoju mowy
Rozwój mowy nie przebiega u wszystkich jednakowo. U jednych szybciej, u innych wolniej. Niejednakowa jest tez kolejność przyswajania sobie przez dziecko poszczególnych głosek. Rozwój mowy warunkowany jest genetycznie. Zależy on jednak nie tylko od wrodzonych właściwości organizmu człowieka, ale także od warunków społecznych, kontaktu ze środowiskiem, z innymi mówiącymi ludźmi (H. Spionek).Najczęściej w literaturze wyodrębnia się cztery okresy kształtowania się mowy dziecka:
okres melodii ( sygnału – apelu; O – 1 rok życia),
okres wyrazu ( sygnały jednoklasowego; 1 – 2 rok życia),
okres zdania ( sygnału dwuklasowego; 2 – 3 rok życia),
okres swoistej mowy dziecięcej ( swoistych form językowych).
I okres – melodii – od 0 do 1 roku życia
Początkowo dziecko komunikuje się z otoczeniem za pomocą krzyku, po którym mama rozpoznaje jego potrzeby (głód, mokro, niewygodnie itp.). Około 2 – 3 miesiąca życia pojawia się u niemowlęcia głużenie. Jest to odruch bezwarunkowy, który oznacza dobre samopoczucie u dziecka. Pojawia się zazwyczaj, gdy jest ono zdrowe, syte, wyspane itp. W wyniku głużenia powstają dźwięki zbliżone do samogłosek i spółgłosek. Brzmią jak gli, tli, gla, ebw itp. Dźwięki wydawane w okresie głużenia są najprawdopodobniej jednakowe u wszystkich dzieci na świecie. Początkowo głużenie ma charakter samorzutny a następnie pojawia się już jako reakcja na widok bliskiej osoby. Towarzyszą temu nieskoordynowane ruchy kończyn i całego ciała. Głużenie występuje u wszystkich dzieci, nawet u głuchych i niedosłyszących. Stąd pomyłki, gdy głużenie to uważa się za mowę i zapewnia lekarza, ze dziecko mówiło, a potem przestało. U dzieci głuchych głużenie stopniowo zanika i nie pojawia się kolejny etap kształtowania mowy – gaworzenie.
Około 6 miesiąca życia dziecko zaczyna gaworzyć. Jest to czynność zamierzona (odruch warunkowy), polegająca na powtarzaniu zasłyszanych dźwięków z otoczenia. Wielką radość sprawia dziecku parskanie, prychanie, powtarzanie szeregu sylab: ma-ma…,ba-ba…, ta-ta…, la-la…. Sylaby te nie posiadają jeszcze konkretnego znaczenia. Na tym etapie zaczyna się zabawa dźwiękiem, która jest treningiem słuchowym, bowiem dziecko przekonuje się o tym, że odpowiednie ułożenie narządów mowy powoduje wydawanie określonych dźwięków. Nie gaworzą dzieci niesłyszące.
Około 9 miesiąca życia pojawia się tzw. echolalia, która nie jest jeszcze mową. Dziecko powtarza własne i zasłyszane słowa, które doskonali metodą prób i błędów. Kojarzenie wielokrotnie powtarzanych dźwięków ze wskazaniem odpowiednie osoby lub przedmiotu prowadzi do wypowiadania ze zrozumieniem pierwszych słów: mama, tata, baba, lala… Umiejętność te zdobywa dziecko ok. 1 roku życia. Poprawnie wypowiada już samogłoski, takie jak: a, e, i, o, u, y oraz spółgłoski m, n, p, b, t, d. Mówienie w tym okresie do dziecka jest bardzo istotne. Im więcej osłucha się w pierwszym roku życia, tym szybciej i mądrzej będzie posługiwało się mową.
Rozwój mowy w tym okresie postępuje równolegle z rozwojem fizycznym: fazie głużenia odpowiada umiejętność unoszenia głowy; gaworzeniu – umiejętność siadania, pierwszym wyrazom – pozycja pionowa, stawanie na nóżki.
II okres – wyrazu – od 1 do 2 roku życia
Burzliwy rozwój ruchowy dziecka, pozwala na intensywne poznawanie otaczającego środowiska, nazywanie interesujących go przedmiotów i odkrywanie ich cech. Maluch rozumie o wiele więcej słów, wyrażeń i zdań, niż jest w stanie samodzielnie wypowiedzieć. Komunikuje się z otoczeniem za pomocą wyrazu, ale mowa jest nadal bardzo uproszczona. Nazywa poprzez podawanie pierwszej lub ostatniej sylaby wyrazu, np.: jeszcze – esce, daj – da, pomidor – midol, nie ma – ima …
Dziecko w tym okresie zna ok. 300 słów. Wymawia wszystkie samogłoski a, e, i, o, u, y oprócz nosowych (ą, ę) oraz spółgłoski: p, b, m, t, d, n, k, ś, czasem ć. Pozostałe głoski zamienia na inne: ciocia – tota, dzieci – deti
III okres – zdania od 2 do 3 roku życia.
Jest to czas budowania zdań. Początkowo są to zdania proste, złożone z dwóch lub trzech wyrazów (w 2 r. ż.), stopniowo przechodzą w wypowiedzi dłuższe 4 – 5 wyrazowe (ok. 3 r. ż.). Dziecko nie potrafi jeszcze wypowiadać poprawnie wszystkich głosek, ale słyszy błędy w wypowiedziach innych, np.: dziecko poprawia nas mówiąc ne eka, a eka – kiedy mówimy do niego zeka, a nie rzeka. Zatem ważne jest mówienie do dziecka w sposób poprawny, bez spieszczania i używania tzw. języka dziecinnego.
W tym okresie dziecko powinno prawidłowo wymawiać następujące głoski: p, pi, b, bi, m, mi, w, wi, f, fi, ś, ź, ć, ń, i, ki, gi, k, g, ch, t, d, n, l oraz wszystkie samogłoski. Pod koniec tego okresu pojawia się s, z, c, dz, które wcześniej zastępowane były przez ś, ź, ć, dź. Wymienione głoski nie zawsze realizowane są w sposób poprawny ze względu na małą sprawność narządów artykulacyjnych, zwłaszcza w trudniejszych zestawieniach, czy dłuższych wypowiedziach bywają zamieniane przez głoski łatwiejsze. Dziecko około 3 roku życia może w dalszym ciągu zamieniać głoski /s, z, c, dz/ jak i sz, ż, cz, dż – 3 na ś, ź, ć, dź, głoska / r/ może być wymawiana jako / j / lub / l /, ewentualnie jako / ł /. Zamiast / f / występuje często / ch / i odwrotnie. Mowa dziecka staje się już zrozumiała nie tylko dla najbliższego otoczenia.
Najczęstsze zmiany językowe pojawiające się u trzylatków, (które mogą utrzymywać się do 5 roku życia) to:
opuszczanie sylaby początkowej lub końcowej (zupa pomidorowa = zupa midolowa, lokomotywa – komotywa);
przestawianie głosek w wyrazie (ławka = wałka);
tworzenie nowych wyrazów (zadzwonić? + telefonować? = zatelefonić?, żelazko = prasowaczka, nabiorę na widelec = zawidelcuję).
IV okres – swoista mowa dziecka – od 3 do 7 lat.
Jest to okres doskonalenia prawidłowej mowy. Dziecko zaczyna odróżniać / s, z, c, dz / od / ś, ź, ć, dź /. Czterolatek powinien już poprawnie używać głosek / s, z, c, dz /. Głoski / sz, ż, cz, dź / może jeszcze zamieniać na / ś, ż, ć, dź / lub na / s, z, c, dz /. Potrafi już opowiedzieć zdarzenie, bajkę. Jeśli tak jest w istocie, to możemy uznać, że mowa dziecka jest już dostatecznie rozwinięta, by można było bez obaw wprowadzać naukę drugiego, obcego języka.
Około 5 – 6 roku życia pojawiają się głoski / sz, ż, cz, dż /, chociaż w mowie potocznej mogą być jeszcze zamieniane na / s, z, c, dz /. Głoska / r / powinna być już w tym okresie wymawiana często nawet nadużywana ( wcześniej dziecko pomijało ją lub zastępowało inną, np.: rower = jowej, lowel), dziecko może zamieniać /l / na / r /, np.: lalka = rarka, korale = korare. Jest to typowy objaw hiperpoprawności, z którego dziecko samoczynnie wyrasta. Jeśli w tym okresie nie pojawiają się powyższe głoski jest to dobry moment, aby wspomóc rozwój mowy poprzez odpowiednie ćwiczenia artykulacyjne.
Wymowa dziecka 6-letniego powinna być poprawna pod względem artykulacyjnym, a w wieku 7 lat również prawidłowa pod względem gramatycznym i składniowym. Prawidłowo ukończony rozwój mowy przed podjęciem obowiązku szkolnego jest bardzo ważny.
Według badań T. Bartkowskiej u znacznej liczby dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (ok. 30%) występują zaburzenia i opóźnienia rozwoju mowy. Wtedy należy niezwłocznie skontaktować się z logopedą.
Normą rozwojową jest, jeśli dziecko w wieku:
0 -1 roku – komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku, głuży, gaworzy, wymawia pierwsze wyrazy: mama, tata, baba, lala;
1 – 2 lat – Używa prawie wszystkich samogłosek, z wyjątkiem nosowych (ą, ę) oraz wymawia niektóre spółgłoski ( p, b, m, t, d, n, k, ś, ź, ć? dź, ch). Pozostałe zastępuje innymi. Wypowiada się jednowyrazowo: np.: kaczka – kaka,, pomidor – midol;
3 lat – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, dź, j, k, ki, g, gi, ch);
4 lat – wymawia głoski / s, z, c, dz /;
5 – 6 lat – wymawia głoski / sz, ż, cz, dż, r /;
7 lat – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.
Według T. Zaleskiego gaworzenie powinno pojawić się w 6 miesiącu życia, pojedyncze słowa na pierwsze urodziny dziecka. Proste zdanie powinno być wypowiedziane w czasie drugich urodzin, zdanie rozwinięte w czasie trzecich urodzin, a na czwarte urodziny dziecko powinno umieć opowiedzieć krótką bajkę.
Opóźnienia w pojawianiu się poszczególnych stadiów rozwoju mowy nie powinny przekraczać 6 miesięcy. Demel G. mówi o odchyleniach w jedną lub w drugą stronę rzędu jednego roku.
Półroczne, czy roczne różnice nie wywołują niepokoju, gdy natomiast minie trzeci rok życia, a dziecko wypowiada tylko kilka słów, jest to sygnał ostrzegawczy, który powinien spowodować badanie foniatryczne, czy logopedyczne.
Literatura
1.Antos D., Demel G., Styczek I.: Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy, PZWS, Warszawa 1971
2. Demel G.: Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola. WSiP, Warszawa 1998
3. Minczakiewicz E. M.: Mowa, rozwój, zaburzenia, terapia, WSP, Kraków 1997
4. Spałek E., Piechowicz-Kułakowska C.: Jak pomóc dziecku z wada wymowy, IMPULS, Kraków 1996
5. Zaleski T.: Opóźniony rozwój mowy,PZWL, Warszawa 1992
6. Demel G.: Wady wymowy, PZWL Warszawa, 1979
Czytaj więcej
Jak pomóc dziecku w nauce mówienia?
Jak pomóc dziecku w nauce mówienia?
Prawidłowy rozwój mowy naszego dziecka to podstawa późniejszych sukcesów w edukacji szkolnej. Rodzice, którzy pragną wspierać naukę swojej pociechy od początku, powinni świadomie pomagać jej w prawidłowym rozwoju umiejętności mówienia i pisania. Przedstawiamy więc kilka praktycznych ćwiczeń, zabaw i porad, które ułatwią nam stymulowanie rozwoju mowy. W tej kwestii lepiej okazać nadwrażliwość i troskę niż brak umiejętności przewidywania i przykre w skutkach porażki w dalszej edukacji.
1. Zachęcajmy dziecko do naśladowania odgłosów otoczenia, samemu dając przykład, ale uważnie przysłuchując się efektom uzyskanym przez dziecko.
2. Łączmy nazywanie z konkretnym obiektem, a więc z obrazkami czy widzianym przez dziecko przedmiotem, osobą, zjawiskiem. Posługujmy się książkami i ilustracjami o wyrazistym rysunku lub komentujmy aktualne wydarzenia z najbliższego otoczenia w czasie ich trwania.
3.Organizujmy wspólne „zabawy buzią”: dmuchanie baniek mydlanych, nadmuchiwanie gumowych zabawek, gwizdanie, nadymanie policzków, parskanie czy syczenie.
4. Starajmy się łączyć wydawanie różnych dźwięków i naśladowanie odgłosów z ruchami rąk i całego ciała, tzw. mowa ciała.
5. Zwróćmy uwagę na ćwiczenia dłoni. Zręczność rąk ma związek ze sprawnym artykułowaniem i mówieniem. Pomagajmy dziecku nawlekać koraliki, budować wieżę z klocków, domek z kart lub twórzmy z nim świat z modeliny lub plasteliny.
6. Starajmy się nie wyręczać dziecka w wypowiadaniu życzeń i opowiadaniu wrażeń. Nie podpowiadajmy mu bezustannie, co ma powiedzieć. Pozostawmy mu swobodę w doborze słów. Starajmy się sprowokować wypowiedź, a te dopiero poprawiajmy.
7. Gdy dziecko mówi po swojemu, powtarzajmy po nim tę samą treść w poprawionej gramatycznie formie.
8. Opowiadając dziecku bajkę czy interpretując scenkę przedstawioną na obrazku starajmy się mówić prostymi, krótkimi zdaniami. Nie zasypujmy dziecka lawiną słów, których znaczenia nie rozumie i nie będzie potrafiło ich wykorzystać. W taki sam sposób odpowiadajmy dziecku na jego pytania. Sprawdzajmy, czy śledzi tok naszych myśli, rozumie wszystkie wyrazy, zadając mu pytania i ewentualnie podpowiadając odpowiedzi. W tym celu naprowadzajmy dziecko na właściwy wyraz, pokazujmy daną rzecz na obrazku mówiąc początek wyrazu.
9. Komentujmy możliwie często to, co sami robimy i co robi dziecko, np.: „teraz mama prasuje, a później będzie gotowała zupę”.
10. Nigdy nie krytykujmy mowy dziecka w jego obecności ani w obecności innych dzieci, nie porównujmy go z rówieśnikami, nie stawiajmy ich za przekład pod tym względem. Uświadamianie bowiem dziecku, że jego mowa jest dla rodziców problemem i zmartwieniem, że są z niej niezadowoleni, wywoła skutek odwrotny do zamierzonego, zniechęci i zablokuje.
11. Zawsze chwalmy dziecko, nie tylko za widoczne osiągnięcia, ale za każde próby i starania, udane ćwiczenie, nowy wyraz, powtórzenie, opowiadanie.
12. Jeśli dwulatek nie mówi więcej niż parę słów i przybywa ich bardzo mało, a trzylatek nie próbuje układać zdań – pamiętajmy: to najwyższa pora, by zasięgnąć porady specjalisty.
Czytaj więcej
Czym zajmuje się logopeda?
Czym zajmuje się logopeda?
Logopeda to terapeuta zajmujący się pomocą dla dzieci, młodzieży, z takimi zaburzeniami wymowy, jak np. seplenienie, rotacyzm, jąkanie, terapią dzieci z niedosłuchem, rozszczepem i upośledzeniami w różnym stopniu. Zadaniem logopedy jest zapobieganie zaburzeniom mowy (profilaktyka), rozpoznawanie (diagnoza) oraz usuwanie wad wymowy w trakcie terapii logopedycznej.
Do najczęściej spotykanych zaburzeń mowy zalicza się:
1 seplenienie międzyzębowe – w czasie wymawiania głosek takich, jak np. s, z, c, dz język wsuwany jest między zęby;
2 seplenienie proste – to najczęściej zamiana głosek sz, ż, cz, dż na s, z, c, dz bądź ś, ź, ć, dź np. zamiast szkoła – skoła;
3 rotacyzm – brak głoski r (głoska r jest zastępowana głoską l lub j ) lub nieprawidłowa jej wymowa;
4 bezdźwięczność – głoski dźwięczne ulegają ubezdźwięcznieniu np. woda – fota;
5 mowa cicha, niewyraźna lub gwarowa np. kiedy – kedy.
Podczas prowadzenia terapii logopedycznej, bardzo ważne jest zaangażowanie dziecka i współpraca dziecko- logopeda – rodzic.
Tylko systematyczne ćwiczenia gwarantują sukces prowadzonej terapii. Rodzice mają za zadanie utrwalenie z dzieckiem opracowanego w gabinecie logopedycznym materiału. Włączenie się rodziców w proces terapii gwarantuje lepsze wyniki, czyli zautomatyzowanie się prawidłowej wymowy w mowie spontanicznej.
Każde dziecko przychodząc na zajęcia logopedyczne jest wyposażone w zeszyt, na którego kartkach zapisywane są ćwiczenia i niezbędne uwagi dotyczące pracy w domu. Przejście do każdego kolejnego etapu terapii, jest możliwe wyłącznie wówczas, gdy dziecko utrwali dotychczasowy materiał. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu, dlatego praca w domu pod opieką poinstruowanego przez logopedę rodzica, jest niezbędna i gwarantująca sukces – wyjście dziecka z wady wymowy.
Krótkie, a codzienne ćwiczenia (nawet kilka minut) są w stanie pokonać złe nawyki wymawianiowe oraz nie zniechęcą dziecka do pracy.
Czytaj więcej
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Świetlica szkolna przyjmuje dzieci według określonych zasad. Uczniowie muszą zostać zapisani na zajęcia świetlicowe przez rodziców, którzy wypełniają w tym celu odpowiedni formularz dostępny u wychowawcy świetlicy. Wszystkie zapisane dzieci obowiązuje Regulamin świetlicy szkolnej zamieszczony poniżej. Nie stosowanie się do ustalonych zasad może skutkować wykluczeniem z zajęć świetlicowych po uprzednim powiadomieniu rodziców ucznia.
Tu czytaj: REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Czytaj więcej
Międzypokoleniowe spotkanie…
W ramach przypadającego na 1 pażdziernika Dnia Osób Starszych w naszej szkole miało miejsce niezwykle miłe spotkanie integracyjne, którego uczestnikami byli członkowie Klubu Seniora oraz uczniowie klasy IIIb. Czas jest sprawiedliwy i nieubłagalny, starość jest jednym z etapów życia, który czeka każdego, ale nie musi to być okres pozbawiony radości i celu. To właśnie pokazała niezwykła lekcja lepienia pierogów i nie tylko….
Już w pierwszych minutach okazało się, ze różnica wieku nie stanowi żadnej bariery. Okazało się bowiem że nasi goście, to osoby starsze wiekiem, ale nie duchem. Mogą i chcą aktywnie działać i są bardzo kreatywni, a najmłodsi mogą się wiele od nich nauczyć. Wspólne zabawy i gry przebiegały w bardzo miłej i wesołej atmosferze, Nie zabrakło także rozmów o problemach i wzajemnych oczekiwaniach. A najwięcej radości przyniosło wspólne lepienie pierogów, co dla większości dzieci było nowym doświadczeniem. Spotkanie zakończyła degustacja przygotowanego dania i pamiątkowe zdjęcie. To był nie tylko miło spędzony czas, ale przede wszystkim ważny element pracy wychowawczej, który ma zaowocować umiejętnością budowania relacji społecznych opartych na wzajemnym zrozumieniu, empatii oraz wrażliwości na potrzeby ludzi starszych. Pomysł wspólnych zajęć z seniorami nie jest nowy w naszej szkole i po raz kolejny mogliśmy się przekonać, ze ?wymiana międzypokoleniowa? ma głęboki sens, ponieważ odkrywa potencjał osób starszych i pozwala na wymianę doświadczeń poprzez integrację i zachęca do otwartości na osoby reprezentujące starsze pokolenia. Jednym słowem jest korzystna dla obu stron.
Czytaj więcej
Pamięć przeszłości ?
Pamięć przeszłości ?
W piątek 12 października w 70 rocznicę publicznej egzekucji na stacji w Rożkach delegacja naszej szkoły i poczet sztandarowy, wspólnie z przedstawicielami innych placówek oświatowych, władz samorządowych, rodzin pomordowanych i mieszkańców, uczciły pamięć 15 osób zamordowanych w tym miejscu przez hitlerowców w 1942 roku. Uroczystość została przygotowana przez nauczycieli i uczniów szkoły w Młodocinie Mniejszym, którzy opiekują się tym miejscem pamięci.
Na stacji PKP w Rożkach ? w miejscu pierwszej z czterech publicznych egzekucji z 1942 roku ? przy pomniku upamiętniająca pamięć powieszonych przez Niemców Radomian zapłonęło 15 zniczy – tyle, ile było ofiar. Zbrodnia na stacji w Rożkach była pierwszym tego typu aktem terroru ze strony okupanta na tym terenie. O historii z tamtych lat przypomnieli uczestnicy uroczystości. Można o niej przeczytać także na tablicy stojącej obok pomnika.
19 września 1942 r. na stacji kolejowej w Rożkach doszło do wymiany ognia pomiędzy żołnierzami AK z Radomia, a usiłującymi ich wylegitymować Niemcami. Po strzelaninie Niemcy znaleźli porzucone w pociągu dwa pistolety ?vis?, które ? jak ustaliło gestapo – zostały potajemnie wyprodukowane w Fabryki Broni. W mieście dokonano masowych aresztowań, a w dniach 12 ? 15 października w czterech egzekucjach powieszono publicznie 50 osób. Jedna z szubienic została ustawiona w Rożkach.
12 października 1942 roku rano wyciągnięto z cel radomskiego więzienia 15 osób. Wszystkich załadowano na samochód ciężarowy i zawieziono na stację kolejową w Rożkach, gdzie zostali powieszeni na wcześniej przygotowanej w tym celu szubienicy.
Dokładniejsze informacje o zbrodni hitlerowskiej z 1942 roku w zakładce: Nasza gmina – Historia
Czytaj więcejUczciliśmy Narodowe Święto Niepodległości …
Rocznica odzyskania niepodległości, a wraz z nią uroczyste świętowanie tego wielkiego wydarzenia dla wszystkich Polaków, na stałe wpisało się w kalendarz szkolnych uroczystości naszej szkoły. W tym roku uczciliśmy 94 Rocznicę Odzyskania Niepodległości, uczestnicząc w dniu 11 listopada 2012r. w Sztafecie Niepodległości 11.11.11.11.12. Razem z mieszkańcami naszej gminy, przedstawicielami organizacji i różnych grup reprezentanci naszej placówki przebiegli ok. 5 km. trasę drogami naszej gminy. 12 listopada zaś w szkole odbył się uroczysty apel, który uświetniły pieśni patriotyczne oraz koncert w wykonaniu międzypokoleniowego zespołu wokalnego.
Przeszło tysiącletnia historia państwa polskiego obfitowała w wiele wzlotów i upadków, ale najbardziej tragiczny okazał się koniec XVIII wieku, kiedy utraciliśmy naszą niepodległość . Katastrofa rozbiorów i utrata państwowości nie złamała narodu polskiego. Jego wola przetrwania i uparte dążenie do odzyskania niepodległości stały się podstawą do odrodzenia wolnej Polski. Stało się to możliwe wraz z I wojną światową. W 1918 roku po 123 latach niewoli nasza Ojczyzna ponownie pojawiła się na mapach Europy. Uczniowie w swoim apelu z okazji Narodowego Święta Niepodległości przekonywali nas, że wolność i niepodległość nie jest nam dana raz na zawsze i że od każdego z nas zależy jakość naszej niepodległości. Uroczystość przygotowana przez uczniów klasy VI a była refleksją nad historią i współczesnością naszej Ojczyzny. Nad całością czuwali: p. Ewy Bednarczyk, p. Beata Wójcik i p. Fryderyk Koziak.
Kalendarz młodego historyka – 11 listopada 1918rok
Jesienią 1918 r. dobiegała końca I wojna światowa, która przyniosła klęskę wszystkim trzem zaborcom. Rosja pogrążyła się w zamęcie rewolucji i wojnie domowej, wielonarodowa monarchia austro-węgierska rozpadała się i chyliła ku upadkowi, a Niemcy uginały się pod naporem wojsk Ententy.Dla Polaków była to niepowtarzalna szansa, aby móc odzyskać utraconą wolność i własne państwo. Widząc klęskę zaborców, Polacy zaczęli przejmować władzę wojskową i cywilną tworząc zręby przyszłego państwa.W dniu 28 października 1918 roku w Krakowie powstała Polska Komisja Likwidacyjna, która zaczęła przejmować władzę z rąk Austriaków na terenie Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Punktem kulminacyjnym jej działalności było rozbrojenie załogi austriackiej przez członków konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej oraz legionistów i młodzież. W nocy z 6 na 7 listopada powstał w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej pod kierownictwem Ignacego Daszyńskiego. Równocześnie podległe rządowi oddziały przystąpiły do rozbrajania wojsk okupacyjnych na Lubelszczyźnie i Kielecczyźnie. W tym właśnie czasie powrócił do kraju Józef Piłsudski, więziony od lipca 1917 roku przez Niemców. W dniu 10 listopada 1918 roku przybył on do Warszawy. Jego przyjazd wywołał entuzjazm ludność stolicy i masowe rozbrajanie okupantów na terenie całej Kongresówki.
Na pamiątkę tego historycznego wydarzenia Narodowe Święto Niepodległości obchodzimy 11 listopada.
Czytaj więcej
I znowu posprzątaliśmy świat?
I znowu posprzątaliśmy świat?
W piątek 14 września po raz kolejny uczestniczyliśmy w ekologicznej kampanii Sprzątanie Świata ? Polska 2012. Jest to już 19 edycja akcji, która polega na zbiorowym sprzątaniu śmieci zalegających poza miejscami przeznaczonymi do ich składowania. Tegoroczne sprzątanie przebiegało pod hasłem ?Kocham, lubię, szanuję? nie śmiecę?. Fotoreportaż z akcji w galerii …
Inicjatywa „sprzątanie świata” wywodzi się z Australii. Po raz pierwszy akcja miała miejsce w 1993, kiedy 40 tysięcy mieszkańców Sydney wzięło udział w akcji sprzątania terenów portu. Już rok później akcja objęła zasięgiem całą Australię. W Polsce sprzątanie świata zainicjowała w 1994 roku Mira Stanisławska- Meysztowicz. Krajowym patronem i koordynatorem akcji w Polsce jest Fundacja Nasza Ziemia. W akcji uczestniczy młodzież szkolna, członkowie organizacji ekologicznych oraz ochotnicy.
Przed wyruszeniem w teren na wielkie sprzątanie uczniowie wszystkich klas przygotowali transparenty i plakaty z hasłami propagującymi zachowania ekologiczne, a mali ekolodzy z klasy IVa na apelu przypomnieli nam, o co tak naprawdę chodzi w tym działaniu. Nie tam bowiem jest czysto, gdzie się sprząta, tylko tam, gdzie się nie śmieci. Mówiąc inaczej: nie tam środowisko jest czyste, gdzie się wydaje miliony na przeciwdziałanie skutkom zniszczeń, lecz tam, gdzie ludzie żyją mądrze – w harmonii z naturą. Chodzi więc o to, aby każdy z nas był przyjazny Ziemi i dbał o jej dobro. Cudownie jest kochać przyrodę, pięknie ? lubić, ale tak naprawdę wystarczy szacunek ? to on nie pozwala nam wyrzucać śmieci do lasu i na pobocza dróg, czy spuszczać szamba do rowu melioracyjnego. O tym właśnie chcieliśmy chcieli przypomnieć, gdy transparentami i z workami na śmieci, które otrzymaliśmy z Urzędu Gminy, wyruszyliśmy na sprzątanie Kowali. Zbieraliśmy śmieci nie tylko w najbliższym otoczeniu szkoły, ale także zgodnie z intencją projektodawców akcji pobliski las. Staraliśmy się jak najlepiej wykonać zadania przydzielone nam przez szkolnego koordynatora akcji panią Iwonę Stefańską – Stanik. Worki bardzo szybko zapełniły się śmieciami. Humor nam dopisywał. Zbieranie śmieci przebiegło sprawnie i okazało się wspaniałą zabawą edukacyjną. Byliśmy zadowoleni i dumni z tego, że dzięki naszym działaniom chociaż trochę zrobiło się czyściej, i że po raz kolejny mogliśmy zrobić coś dobrego dla siebie i środowiska. Może inni mieszkańcy Kowali wezmą z nas przykład? Wtedy nie trzeba będzie ogłaszać specjalnych akcji i skorzystają na tym wszyscy. Pamiętajmy o tym, gdy wyruszymy na jesienny spacer po parku.
Czytaj więcej
Święto Nauczyciela w naszej szkole…
Święto Nauczyciela w naszej szkole…
…wykształcenie to jeden z piękniejszych prezentów,
jakim można obdarować drugiego człowieka…
Dzień 14 października obchodzimy każdego roku wyjątkowo. To szczególna data. W tym dniu świętujemy Dzień Edukacji Narodowej, powszechnie nazywany Dniem Nauczyciela. Nie bez powodu, gdyż to właśnie tego dnia mamy okazję obdarować naszych pedagogów kwiatami i złożyć im życzenia, dziękując za ciężką pracę i wysiłek włożony w naszą edukację.
Z okazji tego święta w naszej szkole odbyła się w dniu 12 października 2012r. uroczysta akademia przygotowana przez uczniów kl. V b pod opieką wychowawcy p. Marzeny Molgi oraz p. Fryderyka Koziaka.
Na uroczystość tę przybyli zacni goście Przewodniczący Rady Gminy Kowala p. Arkadiusz Pięta, Kierownik Referatu Oświaty p. Janusz Mróz, dyrekcja szkoły, nauczyciele seniorzy, pedagodzy, pracownicy obsługi oraz uczniowie.
Podczas oficjalnej części dyrektor szkoły Łucja Byzdra przypomniała historię Święta Edukacji Narodowej, wyróżniła nauczycieli mających szczególne osiągnięcia zawodowe Nagrodą Dyrektora, a także życzyła dalszych sukcesów dydaktycznych i wychowawczych.
Część artystyczna wprowadziła wszystkich w miły i pogodny nastrój. Uczniowie wcelili sie w role naauczycieli i w humorystyczny sposób przedstawili pracę nauczyciela, ich trud wkładany w codzienną, mozolną edukację. Miłym akcentem były przepiękne życzenia dla nauczycieli, kwiaty oraz upominki wykonane przez uczniów pod okiem s. Angeli i p. Beaty Wójcik.
Opracowała Marzena Molga
Czytaj więcejTym, co odeszli ? apel z okazji Wszystkich Świętych
Początek listopada kojarzy się nam ze świętem Wszystkich Świętych, z Dniem Zadusznym. W tych dniach udajemy się na cmentarze, by uczcić pamięć bliskich, znajomych, bezimiennych bohaterów, żołnierzy oraz ludzi zapomnianych. To czas zadumy i refleksji nad życiem, nad śmiercią i przemijaniem. To czas modlitwy za dusze zmarłych z naszych rodzin, a także tych, za których nikt się już nie modli.
Pamięć o zmarłych jest bardzo ważna, gdyż wartość narodu mierzy się jego stosunkiem do przodków. W naszej szkole listopadowa zaduma udzieliła się wszystkim, dorosłym i dzieciom 31 października 2012r. podczas apelu z okazji Wszystkich Świętych pod hasłem „Dla tych, którzy odeszli”. Uczniowie klasy 5a pod opieką wychowawczyni Grażyny Grudzień przedstawili wiersze mówiące o jesiennej zadumie, o przemijaniu, wędrowaniu, niepotrzebnym lęku przed śmiercią oraz oddali hołd zmarłym nauczycielom, kapłanom, żołnierzom i wszystkim bliskim.
Refleksyjny i wzruszający program przybliżył atmosferę i nastrój święta oraz skłonił do przemyśleń na temat przemijania.
Pedagog szkolny
Wychowawca klasy 5 a
Grażyna Grudzień
Czytaj więcej